Gedrag kun je zien. Gedachten kun je horen. Emotie kun je voelen. Overtuigingen daarentegen zijn veelal onbewust. En dat is het onder andere wat ze ook zo krachtig maken. Je ziet ze niet, maar ze zijn er wel. Ze zijn op een bepaald moment in je leven ontstaan. Door de opvoeding.

De onzichtbare kracht van overtuigingen

Door ervaringen in je leven. Door het lezen van boeken of maken van reizen. En ze hebben invloed op alles wat je doet, denkt, en voelt. Hoe jij over jezelf denkt. Wat je van anderen vindt. Wat je denkt te kunnen en niet te kunnen. Wat je bereikt in dit leven of juist niet. Het wordt bepaald door je overtuigingen.

Onze overtuigingen ontstaan veelal in de kindertijd, waarin we volop open staan voor de suggesties van anderen. We krijgen de overtuigingen overgedragen -verbaal en non-verbaal- van mamma en pappa, ooms en tantes, vriendjes en vriendinnetjes, leraren, televisie en reclame. We nemen ze over zonder het zelf echt door te hebben. We nemen ze over zonder echt kritisch te beseffen of ze we zo functioneel zijn. of ze wel weerspiegelen wie we zijn of willen zijn. En we nemen ze mee tot aan de dood. Of totdat we geconfronteerd worden met overtuigingen die ons tegenhouden om te zijn die we willen zijn. Om te doen wat we eigenlijk willen doen.

Beperkende overtuigingen waren ooit ergens goed voor

In de loop van duizenden jaren hebben we als mens allerlei geavanceerde psychologische mechanismen ontwikkeld die ervoor zorgen dat we onze overtuigingen in stand houden of zelfs extra bewapenen. Deze onbewust processen stellen ons in staat om te overleven -fysiek en psychologisch-. Om ons veilig te voelen en zware tijden te kunnen doorstaan. Als we denken dat de wereld een slechte plek is, dan zorgt ons systeem ervoor dat al onze -veelal onbewuste- gedachten, gevoelens, en gedrag hierop zich aanpassen. Je doet, denkt en voelt heel anders dan iemand die denkt dat de wereld een feestje is. Onbewust passen we ons hierop aan en -hoe graag we dit soms ook willen- ons bewustzijn kan hierin niets veranderen. Bewust zou je willen denken dat “je het waard bent”, maar als je een diepgewortelde overtuiging hebt dat je “waardeloos bent” dan helpt een rationele beredenering je niets in het verhelpen van die belemmerende overtuiging. Ratio en gevoel zijn als het ware aparte compartimenten.

Bepaal wat je wel wilt in je leven en je zult ontdekken dat je meer en meer hetgeen je gaat bereiken wat je wilt bereiken.

Kun je beperkende overtuigingen veranderen?

En hoe zeer die psychologische mechanismen ons ook helpen om veilig te zijn, we willen als mens meer dan alleen maar veiligheid. We zijn er om te groeien en te bloeien. Om het maximale uit onszelf te halen en ons Zelf zelfs te overstijgen. Dat is waar persoonlijke en spirituele ontwikkeling overgaat. Het bewust worden van allerlei onbewuste processen.

Overtuigingen zijn niets anders dan mentale constructies. Mentale associaties die we hebben gelegd met onszelf, anderen of situaties. Laat ik uitleggen wat ik hiermee bedoel. Als ik het onderwerp aansnijd van “sport” dan kan ik 10 mensen opzoeken die sport verschikkelijk vinden. Ik kan ook 10 mensen vinden die sport helemaal geweldig vinden. Het zegt dus niets over sport, maar alles over de mentale constructie die wij hebben gemaakt ten aanzien van sport. Onze mening over sport wordt gecreerd door ervaringen uit het verleden: de opvoeding die je hebt gehad, rolmodellen uit je omgeving of gebeurtenissen die je hebben geraakt. Het goede nieuws van dit alles is dat het mentale constructies zijn en we ze dus kunnen veranderen. We moeten alleen weten hoe. 

Veranderen van beperkende overtuigingen: Ga op zoek zijn naar wat je wel wilt  – niet wat je niet wilt

Om succesvol te veranderen heb je allereerst een doel nodig. Als je namelijk geen doel hebt, hoe weet jij dan waar je naartoe gaat bewegen. Laatst had ik iemand in een training en ik vroeg aan deze persoon “wat kom je hier doen?” en haar reactie was “ik wil niet meer depressief zijn”. Waarop ik haar vroeg: En wat zou je dan wel willen? “Ja,…..ik wil me niet meer de hele dag zo lusteloos voelen, zo ellendig’. Maar was dat de vraag die ik haar stelde? Nee. Ik vroeg haar wat ze wel wilde, niet wat ze niet wilde. En dat is een groot verschil. Ik liet haar uitpraten tot ze klaar was en haar wederom de vraag stelde: Wat wil je wel? Lichtelijk geirriteerd wilde ze opnieuw haar bandje gaan afspelen totdat ik haar onderbrak en uitlegde dat er een groot verschil is tussen wat je niet wil en wat je wel wilt. Negen van de tien mensen die bij mij in coaching komen, en zeker de mensen die al bij een psychotherapeut of psycholoog lopen, die zijn heel goed in het omschrijven van dat wat ze niet willen. In keurige medische of psychiatrische bewoordingen kunnen ze duidelijk maken wat ze precies mankeren en wat er gerepareerd moet worden. In therapie of in de dagelijkse omgang met onszelf of anderen, zijn we opgevoed in te praten wat we niet willen. Maar hoe kun je nu bereiken wat je wilt als je alleen maar bezig bent met wat je niet wilt? Alsof je een middagje wilt gaan winkelen, maar je weet alleen naar welke winkels of steden je vooral niet wilt gaan. Of je zoekt naar een nieuwe partner, maar je let alleen op die mannen of vrouwen die je niet wilt.

Een effectieve manier om je beperkende overtuigingen te veranderen is je bewust te worden dat je op zoek gaat naar hetgeen je wel wilt. Hoe wil je wel over jezelf denken? Wat zou wel je willen? Wat wil je -in je mooiste dromen- bereiken in je leven?

Bepaal wat je wel wilt in je leven en je zult ontdekken dat je meer en meer hetgeen je gaat bereiken wat je wilt bereiken. Veel succes!

Dr. Vincent van der Burg

NLP | Persoonlijke Ontwikkeling en Groei | Leiderschap

Meer weten en direct aan de slag gaan? Schrijf je hier in voor een NLP Practitioner opleiding en ontdek snelle en effectieve technieken voor o.a. doelen bereiken, zelfvertrouwen, ontwikkelen van positieve emoties, en nog veel meer…