Wie een familieopstelling bijwoont, kan op woorden stuiten als:

• “Jij bent de grote, ik ben de kleine”
• “Ik buig voor je”
• “Ik geef je mijn eer”

Het zijn zinnen die in eerste instantie vreemd en formeel overkomen. Je zou de indruk kunnen krijgen dat je in een ouderwets en behoudend wereldje binnengeloodst wordt. Wanneer je zelf hebt ervaren wat de uitwerking van deze zinnen is, ga je inzien waarom deze taal gebruikt wordt.  De eenvoudige, bijna archaïsche taal bezit een ontegenzeggelijke kracht, die in het kader van de opstelling passend blijkt te zijn. De woorden maken ons sterk, ze lossen dingen op en verzoenen ons met elkaar.

De taal van de ziel 

De communicatie in een opstelling loopt via de opsteller. Dit om te voorkomen dat er tussen de representanten discussies ontstaan, waardoor het mogelijk zou zijn dat ze zich in eigen thema’s en rollen verliezen. Om de communicatie tijdens een opstelling duidelijk en krachtig te houden, worden er verhelderende en oplossende zinnen uitgesproken. Het zijn korte statements, die in nauwe afstemming met de representanten worden gevormd en die de waarneming heel precies weergeven.

Een man staat in de opstelling tegenover zijn vrouw. Hij fronst zijn voorhoofd en balt zijn vuisten. De opsteller draagt een zin aan: “ik ben woedend op je”. De man spreekt de zin uit en meteen daarna is er ontspanning in zijn lichaamshouding te zien. Hij slaakt een zucht. “Ja het klopt”, zegt hij. Hij voelt opluchting nadat hij de woorden heeft uitgesproken. De vrouw knikt. “Eindelijk is het een keer uitgesproken”, zegt ze. Ook zij voelt zich een stuk lichter. De opsteller geeft de man een volgende zin: “ik voel me gekwetst”. De man zegt de zin en voelt innerlijk goed na of deze woorden voor hem precies kloppend en passend zijn. Hij ervaart ze als juist. Het doet hem goed om de zin uit te spreken.

Met elk van de zinnen wordt een nieuwe laag van het gevoel  aangesproken. Wat zich aan de oppervlakte laat zien als bijvoorbeeld boosheid of frustratie, verhult de liefde die zich onder deze emotie bevindt. Vaak gebruiken we in het dagelijks leven te veel woorden. Dat geeft weliswaar de gelegenheid om het hart te luchten, maar te veel woorden verzwakken de uitwerking ervan. Een eenvoudig: “ik ben boos op je”, zonder verdere toevoeging, werkt veel sterker dan een lange, woedende tirade.

In opstellingen wordt keer op keer duidelijk dat taal een diepere betekenis heeft. De ‘klassieke’ zinnen van Bert Hellinger verwijzen naar de werkelijkheid. Het zijn specifieke zinnen, die een diepe uitwerking op ons hebben en die verstrikkingen oplossen. Het taalgebruik in een opstelling draagt er aan bij dat de communicatie niet verzandt in oppervlakkige algemeenheden, maar leidt ons naar een diepere laag in ons bewustzijn. De zinnen beroeren onze ziel.

Een wakkere innerlijke houding

Als opsteller let ik op iemands houding wanneer er zinnen worden uitgesproken. De woorden zijn geen pilletje, waarvan een voorspelbare uitwerking verwacht mag worden. Wanneer iemand de zinnen ‘mechanisch’ nazegt, zonder dat de woorden in het lichaam resoneren, zullen ze geen diepgang hebben en blijven ze zonder effect. Alleen wanneer iemand wakker en ontvankelijk aanwezig is, kan het beeld van de opstelling innerlijk toegelaten worden en raken de woorden de juiste snaar. Dat maakt het mogelijk dat de liefde weer kan stromen.

Het kan zijn dat het nog niet zo gemakkelijk is om een nieuw innerlijk beeld toe te laten, aangezien dit vaak heel anders is dan hetgeen zich in iemands hoofd heeft vastgezet. Daarom is het van belang dat iemand de beelden van een opstelling rustig in zich op kan nemen en door de verwarring van ‘zo was het niet’ heen kan ademen. Verwarring, om met de woorden van Richard Bandler, één van de grondleggers van NLP, te spreken, is een doorkijkje naar iets nieuws! Verwarring tijdens een opstelling is een eerste besef van het bestaan van zowel een oud als een nieuw beeld.  Daarna is het mogelijk om de overgave aan het nieuwe beeld te ervaren. Op die manier krijgt  iemand verbinding met het nieuwe beeld, met zijn of haar nieuwe perspectief.

Systemisch Werken = Inzicht en Heling

Een opstelling spreekt de taal van de ziel. De archaïsche taal duidt iets aan waar het gewone, dagelijkse taalgebruik vaak te kort schiet. De juiste zinnen onthullen, verduidelijken en kunnen verbinden en helen. Het systemische veld doorbreekt patronen en conditioneringen. Dit gebeurt door de impact van het eigen inzicht.

Het kan zijn dat iemand na een opstelling kan ‘loslaten wat geweest is’. Het kan ook zijn dat dit proces wat meer tijd nodig heeft. Een opstelling is een moment van heroriëntatie en verzoening. Het geeft de cliënt een impuls om zich anders in te stellen, om zich anders te gaan verhouden, om een nieuwe plek in zijn systeem in te nemen, waardoor een beweging naar de toekomst mogelijk is.

Ben jij ook nieuwsgierig naar familieopstellingen?

Sommige mensen vinden het prettig om alvast kennis te maken met één van de familieopstellers bij UNLP. Dat is mogelijk! Neem gerust contact met mij op. Ik maak graag kennis met jou tijdens een kennismakingsgesprek of tijdens een systemische coaching. Ook zijn er regelmatig  informatie-avonden bij UNLP.