Coachen met NLP is een vak apart. Veel mensen met NLP denken te kunnen coachen omdat ze NLP kennis en vaardigheden hebben opgedaan. Niets is minder waar. Coachen met NLP is niet hetzelfde als het hebben van NLP kennis en vaardigheden. Coachen, zonder of met NLP, is een vak. Een vak dat nogal wat van je vraagt. Als coach komt er namelijk van alles op je stoep te staan. Mensen met relatieproblemen, burn-out, angsten en depressie. Om maar wat op te noemen. Van eenvoudige fobieën tot en met complexe persoonlijkheidsstoornissen zoals Borderline. Hoe zie je de bomen nog door het bos? Waar moet je beginnen? Moet je überhaupt wel beginnen? Dit artikel is geen vervanger voor een opleiding tot NLP Master Coach. Wel ga ik je op weg helpen, of je nu net begint met coachen met NLP of al een ervaren (NLP) coach bent, met twee essentiële vaardigheden: diepgaand luisteren en “prikken” door het verhaal van je cliënt.
Afleren van slechte gewoontes
Slechte coaches doen altijd meer dan nodig is. Ze denken dan coachen vooral iets is wat je doet. En hoe meer je doet –is de gedachte dan- hoe beter het is. Goed coachen begint echter met het afleren van allerlei slechte gewoontes of ideeën omtrent wat coachen wel of niet is. Hier volgt een top 3 van dingen die je mag afleren als je écht goed wilt worden.
Nr. 1: stop met het doen van moeite. Niet doen. Hoe meer je merkt dat je hard aan het werk bent, dat je probeert om je cliënt te “veranderen” en resultaat te boeken, hoe verder je raakt verwijderd van werkelijke transformatie bij je cliënt. Het is als zand wat je vasthoudt in je hand. Hoe harder je het vast wilt houden, hoe meer je er krampachtig in gaat knijpen, hoe meer zand je aan het verliezen bent, Een NLP basisovertuiging: jouw cliënt heeft alle nodige hulpbronnen in zich.
Nr. 2: stop met je innerlijke dialoog. Je innerlijke criticus kan de boel behoorlijk in de war schoppen. Je kunt nog zoveel kennis hebben en vaardigheden hebben ontwikkeld, maar… als je innerlijke criticus door alles luid en duidelijk heen komt als een olifant in een porseleinen kast, dan is het onmogelijk om transformationeel resultaat te boeken met je cliënt. Zorg er daarom voor dat je leert om je innerlijke criticus uit te zetten. Dat je leert om stilte te creëren in jezelf en waarmee je uiteindelijk ook stilte creëert in je cliënt.
Nr. 3: stop met haast hebben. Veel NLP coaches zijn in de veronderstelling dat ze snel resultaat moeten boeken. In 1 of 2 sessies moeten beperkende overtuigingen zijn opgeruimd, traumatische ervaringen zijn weggehaald en moet er een verandering op identiteit hebben plaatsgevonden. Op zijn minst. Niet doen. Tenminste, als je goed wilt worden. Rustig aan. Maak in je hoofd plaats voor 10 of 20 sessies en merk op dat er daarmee veel meer ruimte ontstaat. Zoveel ruimte dat je soms in 1 of 2 sessies klaar bent.
Kortom, ontspan en geniet van de reis. Laat de teugels vieren en zit achterover. Goed voor jou én je cliënt. Pas dan kun je af en toe flink in galop gaan en het gas erop zetten.
Diepgaand luisteren
Pas als je jezelf onder controle hebt, kunt ontspannen en achterover kunt leunen, pas dan kun je er echt zijn voor je cliënt. Effectieve coaches hebben interpersoonlijke vaardigheden en dan vooral die van luisteren uitstekend ontwikkeld. Ze luisteren met alle aandacht. Niet alleen wat betreft intentie, maar ze luisteren met hun hele lichaam. Ze hebben hun lichaam gericht op de gesprekspartner en luisteren met volledige aandacht voor de ander. Bovendien luisteren ze zonder onderbreking of afleiding. Ze luisteren alsof ze alle tijd van de wereld hebben. Tot slot wachten goede coaches enkele seconden voordat ze reageren. Dit voorkomt dat de ander zich onderbroken voelt en heb je bovendien de kans om de woorden volledig bij je te laten binnenkomen. Op die manier wordt je meer bewust van de werkelijke boodschap die iemand wilt communiceren in plaats van slechts de woorden.
Het verhaal van de depressieve cliënt
Ja, succesvolle coaches kunnen goed luisteren. Maar voordat ze dat doen, stellen ze zichzelf de vraag: welk gedrag wil ik positief bekrachtigen bij mijn cliënt? Laat ik dit uitleggen met een eenvoudig voorbeeld. Ik had laatst een cliënt die was depressief. Ik liet haar de eerste sessie praten. Veel praten. Heel veel praten. Veel hoefde ik daar niet voor te doen. Ik stelde haar de vraag: “kun je eens vertellen waarom je hier zit” en ja hoor….ze praatte aan één stuk door. Over de oorzaken van haar depressie, over haar kindertijd, de psychiatrische symptomen –bij haar en in het algemeen, de gevolgen van haar depressie op haar zelf, relaties, kinderen, enzovoort, factoren die bijdroegen aan de instandhouding van de depressie, enzovoort.
Voor een eerste sessie is dit prima. Het is goed om iemands “verhaal” te horen. Of beter gezegd: zijn of haar versie van de werkelijkheid. Hierin schuilt ook direct het probleem. Het is iemands versie, interpretatie of “theorie” van oorzaken, aanleidingen, redenen dat iemand een bepaald probleem ervaart. Deze interpretatie heeft veelal echter weinig met de realiteit te maken. Zo vertelde deze cliënt mij hoe haar partner haar altijd het gevoel gaf van niet belangrijk te zijn en minderwaardig. Ook vertelde ze me hoe ze vroeger gepest werd op school en hoe onaantrekkelijk ze zichzelf vroeger al vond. Alhoewel dit interessante verklaringen en theorieën zijn over hoe iemand depressief kan worden, een volledig begrip ervan draagt 0% bij aan de oplossing. Het haar nog meer bekrachtigen in dit verhaal kan het probleem alleen maar erger maken. Zij was depressief geworden juist omdat ze dit verhaal zo enorm is gaan geloven.
Ze was zo vast komen te zitten in allerlei oorzaken en redenen, dat ze niet meer in staat was om hieruit te komen. Ze was haar eigen verhaal gaan geloven. Ga maar voor jezelf na. Stel je hebt een doel gesteld dat je regelmatig wil gaan sporten en gezond wilt gaan eten. Op de dag dat je aan anderen hebt gezegd dat je zou gaan sporten, ga je toch maar niet. Immers, het regent buiten. Of je hebt toch wel spierpijn en dan is het immer onverstandig om te gaan sporten. Of je hebt slecht geslapen. Hoe meer je jezelf dit verhaal verkoopt, hoe meer je het gaat geloven en hoe minder de kans wordt dat je je gedrag gaat veranderen. Natuurlijk kan het zijn dat het regent buiten en dat je nat wordt wanneer je zou gaan hardlopen. Maar is dat de werkelijke reden? En als je de werkelijke –veelal onbewuste- reden weet, zorgt dit er dan voor dat je alsnog gaat hardlopen? Nee. Het argument om niet te gaan lopen is alleen nog maar krachtiger geworden.
Coachen met NLP: Prikken door het verhaal van je cliënt
Coaches en therapeuten zijn snel geneigd te helpen en daardoor teveel bij de ander te zijn. Ze horen de verhalen aan van de cliënt en laten zich er volledig in meeslepen. Bewust, maar veelal onbewust. Empathisch en meelevend met de pijn van de ander luisteren ze, bevestigen ze en oordelen ze in het voordeel van de cliënt. Ze geven zich volledig gedurende een sessie. Als de sessie afgerond is en de cliënt gaat naar huis, zijn ze doodop. Moe van al die verhalen. Moe van de problemen en de klachten. Niet voor niets zijn coaches en therapeuten vaak depressief. Ze zitten te veel in de energie van de ander. Te veel in de modus van helpen en geven.
Een goede coach pakt het anders aan. Hij weet op de eerste plaats bij zichzelf te blijven waardoor er automatisch meer ruimte voor de ander is om zijn of haar eigen leefwereld te verkennen. Een goede manier om bij jezelf te blijven is via je ademhaling. Zodra je merkt dat je teveel betrokken bent bij het verhaal van de ander, teveel laat meezuigen in de energie van de ander, kom je terug bij jezelf door je ademhaling te horen en te voelen. Automatisch ben je hierdoor direct in het hier en nu. Niet alleen goed voor jezelf, maar ook voor de ander. Juist doordat je bij jezelf kunt blijven, ben je in staat om oordeelloos naar de ander te luisteren. Zonder er iets van te vinden. Zonder het te waarderen als “goed” of “fout”. Zonder het te moeten oplossen of er iets mee te doen. Gewoon luisteren naar de cliënt door op de eerste plaats bij jezelf te blijven en waardoor je tegelijkertijd er volledig kan zijn voor de ander.
Conclusie
Een goede coach doet meer door minder te doen en er meer te zijn. Voor zichzelf en de ander. Aan het etiket “coach” of “therapeut” hangt een hoop ideeën, overtuigingen en verwachtingen. Veelal doet dit meer kwaad dan goed. Een goede coach gaat vooral het gesprek aan met de cliënt. Hij of zij luistert van mens tot mens. Zonder oordeel, zonder eigen behoefte om aardig gevonden te worden of resultaat te boeken. Hoe meer je dit etiket kunt loslaten, hoe meer je in staat zult zijn om écht het verschil te maken in het leven van jezelf en je cliënt.
Meer informatie
De NLP Master Coach is een unieke gecertificeerde 20-daagse opleiding met dr. Vincent van der Burg en Marcel Meijlink die je in staat stellen om snel en blijvend een transformatie bij je cliënt, patiënt of medewerker te bereiken. Het is de hoogst beschikbare opleiding in Nederland op het gebied van NLP-coaching. Als enige instituut in Nederland is UNLP geaccrediteerd om deze NLP opleiding te verzorgen. Als zodanig is de opleiding geaccrediteerd door o.a. de NVNLP, ABNLP, VIV Nederland en de NOBCO.
